100% aardgasvrij in 3 stappen met circulair denken

De ambitie om bestaand vastgoed in één keer aardgasvrij te maken, is in de meeste gevallen onbetaalbaar. Dankzij circulaire principes én bestaande technieken kan vandaag al binnen 1 jaar zo’n 80% aardgasreductie behaald worden. En is het gebouw voorbereid voor de laatste stappen naar 100% aardgasvrij.

1.000 gebouwen per dag, in plaats van 1.000 per maand

Het vraagstuk ‘Aardgasvrij’ in de gebouwde omgeving is groot en complex. Intussen ligt er een Europese CO₂-doelstelling voor 2030 van 55% reductie ten opzichte van 1990. En in 2050 is dit 95%. Met 30% van alle CO₂-uitstoot moet de gebouwde omgeving hier een aanzienlijke steen aan bijdragen. Immers, zo’n 80% van de gebouwen in 2050 is vandaag al gebouwd!

Met zo’n 8.000.000 gebouwen en huizen in Nederland, waarvan circa 95% wordt verwarmd door aardgas, moeten er tot 2050 1.000 woningen per dag verduurzaamd worden. Geschat wordt dat er intussen 1.000 woningen per maand worden verduurzaamd.

Maximaal circulair via natuurlijke vervangingsmomenten

We zullen dus moeten versnellen! Maar een eenvoudige oplossing om de bestaande bouw snel te verduurzamen is er niet. De keuze van Energy Bridge is om aan te sluiten bij de natuurlijke vervangingsmomenten van een gebouw. We gaan daarbij uit van de basis van circulair bouwen: het Steward Brand’s 6S -model.

Steward Brand’s 6S – model

Bij circulair bouwen draait het om slim inzetten van de onderdelen van een gebouw om deze later opnieuw te gebruiken. Elk gebouw bestaat uit onderdelen met een eigen levensduur. Het model van Stewart Brand uit 1994 werkt dit uit met zes gebouwschillen (of gebouwlagen) die elk een eigen levensduur hebben. Dit wordt toegepast om remontabel te bouwen voor nieuwbouw en grootschalige renovatie. Deze denkwijze biedt ook handvaten voor bestaand vastgoed.

Het huidige vastgoedonderhoud voor bestaande gebouwen wordt uitgevoerd volgens een MJOP (meerjaren onderhoudsplan). Deze wordt opgesteld op basis van de levensduur van de onderdelen. Door van elke vervanging een duurzame vervanging te maken, ontstaat er een Duurzaam MJOP. Het model van Steward Brand met de 6 schillen, geeft de integrale beschouwing van een totaal gebouw aan. Zo komt vanuit het Brand-model naar voren dat de technische levensduur van installaties (Services) korter is dan bijvoorbeeld de schil (Skin). Essentieel is dat de gekozen verduurzamingstechniek per schil flexibel is en aan kan sluiten op toekomstige ontwikkelingen en vervangingen van de andere schillen. Met dit model in gedachte is effectief verduurzamen een integraal stappenplan en geen kortstondig project per vervanging.

Aardgasvrij in drie stappen

Gebaseerd op bovenstaand is door Energy Bridge een logisch 3-stappenplan ontwikkeld om aardgasvrij te worden. Samen met andere partijen wordt dit intussen bij veel gebouwen uitgevoerd. Onderstaande stappen zijn specifiek uitgelicht voor appartementencomplexen met een blokverwarming voor woningcorporaties en VvE’s . Ook voor andere gebouwtypes zoals kantoren is het 3-stappenplan toepasbaar.

Stap 1: vervang cv-ketel voor hybride systeem

Wanneer de ketel wordt vervangen door een duurzaam hybridesysteem, bestaande uit o.a. een warmtepomp, buffer en een CV-ketel, is het nu al mogelijk om zo’n 80% van het gasverbruik te reduceren. De CV-ketel blijft nog nodig als het buiten kouder is dan 0 graden Celsius. De bestaande binneninstallaties en radiatoren kunnen blijven zitten. De bewoner is niet meer 100% afhankelijk van de steeds hoger wordende gasprijzen zodat de energierekening laag gehouden kan worden. TCO-berekeningen laten zien dat een hybride systeem zich binnen 5 tot 10 jaar al terugverdient ten opzichte van een 1-op-1 vervanging van een CV-ketel. Deze stap levert de hoogste CO2-reductie per geïnvesteerde euro op.

Stap 2: isoleren (indien nodig) en elektrisch koken

In de basis geldt dat het reduceren van de warmtevraag via isolatie altijd goed is en vaak zelfs essentieel om aardgasvrij te worden. In het algemeen kan worden gesteld dat gebouwen die ná 2000 gebouwd zijn, voldoende geïsoleerd zijn om met een warmtepomp verwarmd te worden. Gebouwen vóór 2000 kunnen lokaal en gericht geïsoleerd worden. Dankzij de kennis van het gebouw, het bestaande gebruik, het comfort en bestaande meettechnieken is het mogelijk de zwakke plekken van een gebouw in kaart te brengen om juist daar te isoleren. Zo is het niet nodig om het hele gebouw extra in te pakken.

Tevens dienen eventueel de gasfornuizen vervangen te worden door elektrische fornuizen.

Stap 3: gebruik innovaties om naar 0% te gaan

De warmtepomp uit Stap 1 zal na circa 15 jaar vervangen moeten worden. Dit natuurlijke vervangingsmoment wordt gebruikt om op dat moment andere of nieuwe technieken toe te passen om naar 100% aardgasvrij te gaan. Dit kan een nieuw type warmtepomp zijn, een aansluiting op een warmtenet of zelfs waterstof. Of misschien een innovatie die nu nog niet bekend is. De keuze zal gebaseerd zijn op technische, organisatorische en financiële elementen. Met de stappen 1 en 2 bent u in ieder geval voorbereid voor deze stap 3 en klaar voor een toekomst zonder aardgas!

Note: tijdens een grootschalige renovatie kunnen sommige gebouwen met Stap 1 en Stap 2 naar 100% aardgasvrij gaan.

Circulaire installaties

Waar circulariteit nog vooral gericht is op bouwmaterialen, worden in de installatietechniek ook steeds meer circulaire principes ontwikkeld en geïmplementeerd. Energy Bridge werkt met zowel leveranciers als opdrachtgevers aan het ontwikkelen van goede business modellen om (onderdelen van) installaties zo lang mogelijk in te zetten. Of zelfs na de vervanging opnieuw te gebruiken voor andere applicaties. Daarmee worden schaarse materialen opnieuw gebruikt en is er minder energie en grondstoffen nodig voor nieuwe producten.

Meer infomatie?

Wilt u meer informatie over onze oplossingen en hoe wij uw gebouw kunnen verduurzamen? Neem dan graag contact met ons op.